Blu-ray
Blue-ray nedir?
DVD’lerin 2004 yılından bu yana özellikle film taşıyıcısı olarak bir takipçisi bulunmaktadır: Blu-ray Discs™ (kısaca: BD). Sıradan DVD çalarlar veri kayıt ve okuma için kırmızı lazeri kullanırken Blu-ray çalarlar mavi-mor bir lazer kullanmaktadır ve adı da buradan gelmektedir (İngilizce Blue=Mavi ve Ray=Işın). Bu lazer daha kısa dalga boyu sayesinde daha kesin işlev görmektedir ve dolayısıyla veriler Blu-ray Disc™ üzerinde daha fazla sıkıştırılabilmektedir. Bu durumda disk üzerine daha fazla ses ve görüntü verisi sığmaktadır ve görüntü daha doğal ve net, ses de daha detaylı gelmektedir.
Blu-ray Disc™ üzerindeki sinema filmleri aşağı yukarı istisnasız olarak 1.080p (1.920 x 1.080 Piksel) çözünürlükle üretilmekte ve böylece daha yoğun bir film tecrübesi yaratmaktadır. BD ayrıca Dolby Digital Plus, Dolby TrueHD ve DTS-HD gibi gelecek nesil ses formatlarını da desteklemekte ve tüm CD bant genişliğinde 8 adete kadar çevre sesi (Surround) kanalı ve ses şeridinde daha yüksek kalite sunmaktadır.
Eski DVD’ler oynatılabilmektedir, fakat…
DVD koleksiyoncuları için teselli edici bir unsur, Blu-ray çalarların alt formatlara uyumlu olduğu ve sıradan film taşıyıcılarını da oynatabilmeleridir. Fakat bu yüksek performanslı diskler için uygun bir televizyon da şarttır. Televizyon en azından HD’ye hazır (HD ready) olmalıdır. Üst düzey film keyfi için ise HDMI girişli bir Full HD televizyonu gerekmektedir.
Blu-ray Diskler™ film ve oyunların bulunduğu BD-ROM veya tek yazdırmalı (BD-R) veya çoklu yazdırmalı veri taşıyıcısı (BD-RE) olarak hizmet vermektedir.
DVD’den farklı olarak birçok film üreticisi firma kısmen veya tamamen bölgesel kod kullanımından vazgeçmektedirler. Halihazırda artık Blu-ray-Disc™ üzerinde satın alınabilen filmlerin yaklaşık % 70’inde bölgesel sınırlama bulunmamaktadır. Böylece ABD’den gelen BD’ler artık Avrupa’daki Blu-ray çalarlar üzerinde de oynatılabilmektedir.
İlk Blu-ray çalarlardan biri ve özellikle Blu-ray sürücülü ilk oyun konsolu PlayStation 3’tü. Bu formatta hem oyunlar hem de filmler oynatabilmektedir.
Gelişim
Günümüzde artık 4 veya 8 veri tabakalı Blu-ray Disc™ planlama aşamasında olup gelecekte 200 GB hafıza kapasitesine kadar bir kapasiteye sahip olacaklardır. Ayrıca şu sıralar iki tabaka yardımıyla hem BD hem de DVD çalarlarda oynatılabilecek bir Hybrid (kırma) BD de geliştirme aşamasındadır.